Emocje są nieodłącznym elementem życia każdej osoby. Wpływają na nasze zachowanie, sposób myślenia i odbierania świata. Dlatego warto dowiedzieć się, jak radzić sobie z emocjami i jak je kontrolować, aby nie wpłynęły negatywnie na nasze życie i relacje z innymi. W tym artykule dowiesz się, jakie są podstawowe emocje, jak wpływają na nasze zdrowie, jak rozpoznawać sygnały emocjonalne oraz jak panować nad emocjami.
Agenda:
• Podstawowe emocje
• Emocje a zdrowie
• Wszystkie uczucia są ważne
• Jak radzić sobie z emocjami?
• Jak panować nad emocjami?
Podstawowe emocje
Istnieje sześć głównych rodzajów emocji, które towarzyszą nam na co dzień:
- Radość
- Smutek
- Strach
- Złość
- Zaskoczenie
- Wstręt
Oprócz tych podstawowych emocji, na liście można również znaleźć wstyd, dumę, zażenowanie czy podniecenie. Emocje są związane z konkretnymi wydarzeniami, przemyśleniami lub innymi czynnikami, które pełnią rolę bodźca. Mają wpływ na nasze ciało, na przykład na przyspieszone bicie serca, płytszy oddech czy nerwobóle.
Emocje a zdrowie
Emocje mają bezpośredni i pośredni wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu. Przez działanie różnych bodźców i czynników, zewnętrznych i wewnętrznych, wydzielane są różne hormony. Na przykład oksytocyna, zwana „hormonem miłości”, działa korzystnie dla nas, przynosi korzyści w leczeniu depresji, stanów lękowych oraz problemów jelitowych. Z drugiej strony, kortyzol, zwany hormonem stresu, podwyższony sygnalizuje przewlekły stres lub znaczne osłabienie działania układu immunologicznego.
Wszystkie uczucia są ważne
Jednym z kluczowych aspektów, który należy zrozumieć, jest fakt, że wszystkie emocje są równie ważne. Każda emocja stanowi dla nas komunikat od naszego organizmu. Negatywne emocje informują nas o tym, że coś nam przeszkadza i jest sprzeczne z naszym ogólnym odczuwaniem świata. Dzięki odczuwaniu emocji dostajemy sygnał do działania, by wpłynąć i zmienić sytuację, która nam przeszkadza. Starajmy się nie tłumić i nie wstydzić się nieprzyjemnych emocji – zadbajmy, by nie były dla nas destrukcyjne i wyciągnijmy z nich tyle, ile jesteśmy w stanie. Dzięki temu możemy zauważyć jak panować nad nimi.
Jak radzić sobie z emocjami?
1. Bądź otwarty na zmiany w swoim życiu
Zmiany są nieodłącznym elementem życia każdej osoby. Kluczowe pytanie, które każdy z nas powinien sobie zadać, to: jak na nie reagujemy? Jeśli czujesz, że ciężko dostosowujesz się do nowych sytuacji i wszelkie zmiany cię stresują, spróbuj sporządzić sobie listę zmian, które mogą cię napotkać. Już to może być pierwszym krokiem do lepszego przygotowania. Takie ćwiczenie, które uczy nas gotowości na zmiany, może sprawić, że lepiej je zniesiemy.
2. Rozpoznawaj sygnały emocjonalne
Rozpoznawanie tego, co czujemy, jest jedną z najtrudniejszych umiejętności. W takich sytuacjach pomocne jest słuchanie swojego ciała – pamiętaj, że emocje są pochodną naszego układu hormonalnego. Sygnałów emocjonalnych jest wiele – szybsze bicie serca, rumieńce na twarzy, przeszywające dreszcze – poświęć chwilę i postaraj się nazwać to, co czujesz.
3. Zmień swoje myślenie
Często u źródła naszych emocji stoją nasze przekonania lub przesądy. Zmieniając nasze myślenie, zmieniamy sposób naszej reakcji na daną sytuację. Skupianie się na negatywnych aspektach nie jest najlepszym wyjściem. W trudnych chwilach spróbuj skoncentrować swoje myśli na tym, dlaczego dana sytuacja się przydarzyła.
4. Zaakceptuj swoje emocje
Pamiętaj, że nie warto tłumić w sobie złych emocji. Błędnym przekonaniem jest, że wiążą się one z agresją lub przemocą. Można być złym i nie przejawiać agresji. Odczuwanie złości bądź agresji daje nam sygnał, że dana sytuacja lub wydarzenie nam nie pasują. Dzięki temu możemy szybciej dokonywać zmian i walczyć o swoje wartości bądź przekonania.
5. Myśl o rozwiązaniach
Istnieją dwie sytuacje, które mogą wprowadzić cię w stan silnych emocji – te, nad którymi nie masz kontroli, oraz te, nad którymi masz kontrolę. Jeśli masz kontrolę nad danym zdarzeniem, postaraj się jak najbardziej analitycznie znaleźć odpowiednie rozwiązanie.
6. Wycisz emocje
Aby sprawnie się wyciszyć, możesz użyć tzw. reduktorów, czyli na przykład ćwiczeń oddechowych, liczenia do końca, wspominania miłych chwil lub aktywności fizycznej.
Jak panować nad emocjami?
Ogranicz używki
Palenie papierosów czy nadużywanie alkoholu to jedno z intuicyjnych działań, które tak naprawdę nie przynoszą zamierzonego skutku. Negatywne emocje pobudzają nas i podnoszą ciśnienie oraz tętno. Alkohol czy papierosy robią dokładnie to samo, więc w efekcie jesteśmy jeszcze bardziej pobudzeni.
Nie daj się pogrążyć w emocjach
Zamartwianie się, snucie czarnych scenariuszy tylko przedłużają stan, który nie wpływa na nas dobrze. Zamiast rozpamiętywać błędy przeszłości, postaraj się zdystansować i zająć się czymś, co odwróci twoją uwagę.
Unikaj podejmowania decyzji pod wpływem emocji
Silne emocje, zarówno negatywne, jak i pozytywne, nie są dobrym doradcą. Nasz mózg pod wpływem hormonów nie zawsze jest w stanie podejmować racjonalne decyzje. Skutki emocjonalnych decyzji mogą być odwrotne od zamierzonych i nieodwracalne.
Emocje oraz ich oddziaływanie na nas są tematem wielu badań naukowych na całym świecie. Pamiętaj, że nad emocjami można zapanować – istnieje coraz więcej ćwiczeń i technik, dzięki którym skutecznie się tego nauczysz. Uczenie się, jak radzić sobie z emocjami, to klucz do lepszego samopoczucia, większej pewności siebie i zdrowszych relacji z innymi.
